درباره رودسر

آنچه در مورد وجه تسمیه این شهر می توان بیان نمود؛ این است که رودسر در قرون گذشته « هوسم» نامیده می شود و حاکم (بیه پیش) [1]در قرن هشتم هجری هوسم را که در جریان سوانح طبیعی ویران شده بود بازسازی کرد و بعد آنرا رودسر نامید. گویا دلیل نامگذاری هوسم  به رودسر اشتغال مردم به کشتی سازی  و رونق تجاری  و کسب مردم از طریق کشتی به باکو  و بندر انزلی بود.

مقدسی قدیمی ترین تاریخ نگار  کشورمان در سال 375 ه.ق هوسم را با بازاری خوب که مسجد جامعی بزرگ نزدیک مقر حاکم  قرار دانسته وصف نموده است.وی در ادامه اضافه نموده که رودخانه ای پر آب از شهر هوسم می گذرد و دارای پلی از قایق می باشد. این ناحیه مرکز اقامتگاه حاکم علوی «داعی محمد حسن الا طروش» که در نیمه دوم قرن سوم هجی  بدون شناسایی خلیفه بغداد و بی اعتنا به او حکومت مستقلی در این ناحیه داشت به شمار می رفت.

حمدالله مستوفی که به سال 470 هجری از هوسم دیدار کرده درباره این شهر می نویسد:

« هوسم نزدیک دریا قرار داشته  و بندر کشتی هایی است که از گرگان؛ طبرستان و شیروان می آیند».

رابینو که قریب 80 سال پیش از رودسر دیدار کرده ساکنان رودسر را چنین توصیف می کند: « مردم رودسر با ملایمت طبع و علاقمندی  به مذهب اسلام معروف می باشند. کرجی ها(قایق بزرگ و کشتی کوچک) تقریباً تا نزدیکی ساحل می آیند و ماهی شور؛ ماهی دودی؛ همچنین قند؛ قماش و نفت  با خود از بندر انزلی به رودسر می آروند. بازرگانی برنج با روسیه توسط مسلمانان باکو در رودسر جریان دارد».

اما اگر بخواهیم گذری کوتاه نیز بر تاریخ رودسر بیفکنیم باید این کار را از دوره رضا خان آغاز کنیم که بعد از  به قدرت رسیدن مناطق شمالی ایران که از نظر وی دارای اهمیتی خاص بود. بازسازی گردید که نمونه بارز آن در ساختمان قدیمی شهرداری  و مجموعه ساختمانهای قدیمی میدان شهرداری مشاهده نمود. این آثار در دوره حکومت فرزندش محمدرضا نیز حفظ گردید و پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی  تا به امروز  مورد مرمت قرار گرفته است.

از مهمترین مفاخر فکری  و فرهنگی این شهر نیز می توان  به وجود دانشمند بزرگی چون امام فخر رازی اشاره کرد. در کتاب جغرافیایی گیلان نوشته م.م لاهیجان می خوانیم که:

« از رودسر(هوسم) دانشمد بزرگی برخاسته مانند امام فخر رازی  و پدرش که هوسمی بوده اند.»

شهرستان رودسر با وسعتی حدود ۱۳۴۰ کیلومتر مربع در شرق استان گیلان و سومین شهر وسیع گیلان می‌‌باشد. رودسر از شمال به دریا، از جنوب به سلسله جبال البرز و از شرق به استان مازندران، شهرستان رامسر و از غرب به لنگرود منتهی می‌شود. شهرستان رودسر دارای چهار بخش مرکزی، کلاچای، چابکسر و رحیم آباد می‌‌باشد. قومیت مردم رودسر گیلک و به زبان گیلکی با لهجه بیه پیش (شرق گیلان) تکلم می‌‌کنند. مذهب مردم رودسر شیعه جعفری و اثنی عشری است رودسر در زمانهای قدیم به نامهای کوتم و هوسم نامیده می‌شود و دارای تاریخ بسیار دوری می‌‌باشد.
از محصولات تولید شده در رودسر می‌‌توان برنج، چای، مرکبات، گندم، جو، فندق، گردو، حبوبات، گل گاوزبان و انواع سبزی و ابریشم را نام برد. تنوع و فراوانی در رودسر باعث گردیده تا بازار هفتگی آن که در روزهای یکشنبه دایر می‌‌گردد از رونق فراوانی برخوردار باشد. بافت چادرشب، لباس قاسم آبادی ،حصیر، جوراب پشمی، زنبیل، نمد بافی و تولید انواع سرامیک و سفال،نان تمیجان،کلوچه، ماهی سفید، کفال، کولی و… را نام برد که اغلب در یکشنبه بازار رودسر عرضه می‌‌گردد.

جاذبه‌های گردشگری و تاریخی
منطقه بسیار پرجاذبه سفیدآب رحیم آباد رودسر و آبشار زیبای آن با چشمه‌های زلال و متعدد که ازکوههای پر برف سرچشمه گرفته و از میان جنگل‌های انبوه می‌‌گذرد. قله بلند قامت سماموس(آسمان کوه) (سمان کوه)که بلند ترین قله گیلان و با قامتی به درازای3620متر بالاتر از سطح دریا، بر جلگه سرسبز رودسر تکیه کرده و عاشقانه به دریا می نگرد. رودسز از جمله معدود شهرهایی است که فاصله میان کوه و دریا درآن بسیار اندک است. چشمه زیبا و خروشان آسمان رود واقع در ۴۵ کیلومتری رحیم آباد رودسر در منطقه اشکورات علیا، منطقه سرسبز و فوق العاده دیدنی اشکورات با طبیعتی بکر، ساحل بسیار زیبا و آرام رودسر به طول ۴۰ کیلومتر هرساله پذیرای خیل مشتاقان دریا می‌‌باشد. منطقه جنگلی و کوهستانی سرولات (در چابکسر) بارودی بسیار پرآب و زلال که نزدیکی آن به دریا، یک شاهکار طبیعت می‌‌باشد چشمه آب معدنی سجیران واقع در روستای جیرک در یک مسیر کوهستانی و در لابلای جنگل انبوه که دارای خواص فوق العاده شفابخش و مفید برای بیماریهای کلیوی، کبدی و گوارشی است. همچنین وجود غارهایی مربوط به انسان‌های ماقبل تاریخ در این منطقه حاکی از زندگی انسان‌های اولیه می باشد که می‌‌توان به غار دیارجان نزدیک آشورآباد و غار کبیران نزدیک گرمابدشت رودسر و غار سرد دره در روستای شاهیجان اشکور اشاره کرد.چشمه های متعدد  زیبا مانند دمکش در چابکسر، قلعه بندبن قاسم آباد، طبیعت بکر روستاهای کوهستانی کلاچای، عطر غلیظ شکوفه مرکبات که بهار را زمزمه می کنند، شادی اغواگری در جای جای طبیعت شهرستان رودسر پدید آورده. شالیزارها در هرفصل تن پوشی زیبا به بر می کنند و بر جذابیت جلگه و کوهستان می افزایند. چای در بهار گل های سفید می دهد و همچون زمانیکه با استکان آن را سرمی کشی، نوید رویش دوباره می دهد.

رودسر زیباست …  

جغرافیایی طبیعی شهر رودسر

الف- موقعیت ریاضی:

از نظروسعت شهرستان رودسر با مساحت 1989 کیلومتر مربع  سومین شهرستان استان گیلان است. مختصات جغرافیایی این شهر ”30   ‘7   37  ‌‌‌‌و ”30   ’17   50  طول شرقی از نصف النهار گرینویچ می باشد. ارتفاع این شهر از سطح دریا 19- متر است. کوتاهترین راه از این شهر تا مرکز استان (رشت) 74 کیلومتر. فاصله هوایی این شهر از استان تهران 184 کیلومتر است.

ب: موقعیت نسبی:

شهرستان رودسر؛ شرقی ترین شهرستان استان گیلان است که بر سر راه استانها ی گیلان و مازندران واقع گردیده است. این شهر از سمت شمال به دریای خزر از جنوب به کوههای البرز ؛ از سمت مغرب  به شهرستان لنگرود و از شرق به شهرستان رامسر(مازندران) ختم می شود.

[1] – در زمان قدیم گیلان  به دو قسمت «بیه پس و بیه پیش »تقسیم شده بود.